بعد از اظهارات هفته پیش وزیر نیرو، سخنان رئیس سازمان هواشناسی کشور را باید جدیترین هشدار در مورد وقوع خشکسالی سال آینده تلقی کرد.
محمدعلی نوریان با بیان اینکه پیشبینیها نشان میدهد طی 4 ماه آینده ریزشهای جوی بهصورت نرمال خواهد بود، کاهش شدید بارندگی در 5ماه گذشته را دلیل کاهش ذخایر عنوان کرد.
هفته پیش نیز پرویز فتاح، وزیر نیرو از احتمال «جیرهبندی» آب در تابستان آینده درصورت تداوم وضعیت جوی خبر داد: «چنانچه وضعیتی که تاکنون و از ابتدای سال آبی ۸۷-۸۸ بر کشور حاکم شده است، ادامه یابد، این احتمال وجود دارد که جیرهبندی آب برای کلانشهرها صورت گیرد.»
این درحالی است که ماه پیش، وضعیت بارش پاییز در کشور در گفتوگو با همشهری عادی ارزیابی شده بود؛ «بارش پاییز امسال بهطور کلی نرمال بود و نسبت به وضعیت بارش میانگین 30 ساله کشور در پاییز، تفاوت چندانی نداشت.» پرویز رضازاده، مدیرکل پیشبینی سازمان هواشناسی کشور، با بیان اینکه در بعضی مناطق، بارش پاییز بیش از حد نرمال بود و مناطق کمی هم بارش کمتر از نرمال داشتند، گفته بود: «در نهایت اعداد و ارقام، حکایت از بارش نرمال پاییزی دارند و امسال در بسیاری از مناطق میزان بارندگی پاییز با میانگین همان منطقه ( 20 درصد بارش سالانه آن منطقه) یکسان بوده است.
البته این کارشناس هواشناسی در همان زمان نسبت به کاهش ذخایر آب در کشور بهدلیل خشکسالی سال قبل، حتی درصورت عادی بودن میزان بارش در سال آبی جاری ( مهر 87 تا شهریور 88) هشدار داده بود؛
«پارسال سال بسیار خشکی بود و عوارض سال قبل باعث میشود، بارشهای نرمال امسال نیز تمام کمبودهای سال پیش را جبران نکند، هرچند انتظار میرود در زمستان و بهار آینده میزان بارش با میانگین نرمال ایران برابر باشد و حتی شاید در جنوب شرق کشور، این میزان کمی از میانگین تجاوز کند، میزان آب جاری رودخانهها، روانآبهای سطحی و میزان رطوبت خاک هنوز به حالت عادی برنگشته است و در مجموع وضعیت امسال از نظر «کشاورزی و آبشناسی» عادی نیست.»
نرمال بودن وضعیت بارش در ماههای باقیمانده زمستان و همچنین بهار آینده نکتهای است که در گزارشهای سازمان هواشناسی مشاهده میشود.
نقشههای پیشبینی بارش 3ماهه این سازمان حاکی از آن است که بارش دی تا اسفند در تمام کشور به جز بخشهایی از جنوب و جنوب شرق حالت عادی دارد و در این مناطق کمتر از نرمال است اما بارش 3ماهه بهمن تا فروردین و همچنین اسفند تا اردیبهشت برای تمام کشور نرمال پیشبینی شده است.
آلودگی هوای تهران باران را هم فراری میدهد
«براساس آمارهای 50 ساله، بسیاری از نقاط کشور دچار تغییر اقلیم شدهاند و به طرف خشکتر شدن در حرکت هستند.»
نظریه تغییر اقلیم که از سوی رئیس سازمان هواشناسی کشور عنوان میشود، نظریهای است که موافقان و مخالفان خاص خود را دارد؛ موافقانی که با توجه به کاهش میزان بارش در کشور نسبت به سالهای پیشین، مسیر ایران را به سمت خشکی بیشتر پیشبینی میکنند و مخالفانی که معتقدند اگر شرایط ایران در 30 سال گذشته مورد بررسی قرار گیرد، مشخص است که در سالهای مختلف با این نوسانات طبیعی در میزان بارش روبهرو بودهایم.
نظریه تغییر اقلیم را درست بدانیم یا نه، کاهش میزان بارش در پایتخت کشور (دستکم نسبت به سال پیش) مسئلهای است که حتی بدون نیاز به آمار و ارقام و تنها با یادآوری پاییز و زمستان پربارش سال قبل مشهود است و بهنظر میرسد در این مورد هم ردپایی از آلودگی هوای تهران وجود دارد؛
«بهدلیل تردد حدود 3میلیون خودرو در تهران، حجم آلودگی در این شهر افزایش یافته و تهران را به یک کوره حرارتی تبدیل کرده است که با وجود ریزش در لایههای بالایی جو، حرارت ناشی از آلودگی هوا اجازه ورود این بارندگی به سطح شهر را نمیدهد، در حالیکه در شهرهای اطراف تهران با بارندگی مواجه هستیم.»
نوریان با بیان این مطلب، درباره تمهیدات انجام شده برای مقابله با خشکسالی میگوید: براساس دستور مقام معظم رهبری و مصوبه ستاد خشکسالی کشور، مرکزی دائمی برای دیدبانی و پایش و هشدار خشکسالی کشور زیرنظر این سازمان تشکیل شده است.
وزارتخانههای نیرو، جهادکشاورزی، کشور، بهداشت و سازمان حفاظت از محیطزیست، عضو هیئت امنای این مرکز هستند.